POMPIKOWE DOMOWE PRZEDSZKOLE

Arteterapia dla dzieci z autyzmem - plastykoterapia

W trakcie tworzenia dzieci spontanicznie wyrażają swoje przeżycia i stany emocjonalne. Poprzez obrazy komunikują innym jak wygląda ich świat. Nawet w niepozornym obrazku można zauważyć możliwości tworzącej go osoby i jej indywidualne aspekty emocjonalne. Obserwując swoje dziecko podczas wykonywania prac plastycznych można wiele się dowiedzieć na temat jego marzeń, trudności, smutków i radości. Zajęcia artystyczne są zazwyczaj dla nich wspaniałą zabawą, sposobem na odreagowanie nadmiernych napięć emocjonalnych.
Pamiętajmy, że celem plastykoterapii nie jest stworzenie pięknego dzieła sztuki, ale przede wszystkim użycie różnych form sztuki, tak by uzyskać odprężenie i poczuć radość z własnej twórczości.
Dobór zabaw plastycznych dla dziecka z autyzmem nie powinien być przypadkowy. Warto wziąć pod uwagę zainteresowania dziecka, jego wiek oraz możliwości manualne, a także ograniczenia wynikające z zaburzeń SI. Zabawy plastyczne mogą być elementem terapii SI, bowiem użyte do pracy materiały mogą mieć bardzo szeroką gamę kolorów, zapachów, faktur. Zachęcam do malowania dłońmi i stopami, tworzenia zamków w piaskownicy, majsterkowania z tatą – to też formy zabaw plastycznych. Warto pomalować część ściany w pokoju dziecka farbą tablicową, by dziecko mogło swobodnie tworzyć według własnych pomysłów, w dowolnym czasie. Kupcie farby do malowania na szkle i wyznaczcie jedną szybę w domu, którą dziecko może ozdobić.

Oto kilka pomysłów dla małych artystów:

Upcycling – wykorzystanie materiałów recyklingowych do tworzenia pracy plastycznej.
Obrysowywanie kształtów i wypełnianie ich różnymi materiałami.
Collage z wykorzystaniem materiałów naturalnych (suszone liście, kwiaty), łączenie różnorodnych materiałów plastycznych.
Małe formy rzeźbiarskie wykonane w masie solnej, plastelinie, modelinie. Samodzielne przygotowanie masy solnej, tworzenie kompozycji przestrzennych.
Przestrzenne formy z papieroplastyki Ugniatamy gazety nadając jej kształt, malujemy farbami. Wykonanie np. owoców i warzyw z papieru i gazet, malowanie ich kolorowymi farbami.
„Korona” – wykonanie i ozdabianie korony.
„Fantazyjny wazon” – wykonanie wazonu poprzez oklejanie pojemnika różnymi materiałami. Pomoce – pojemnik plastikowy, metalowy lub szklany, plastelina, nasiona, ziarna, pestki, ścinki tkanin, papier kolorowy, gazety, klej, folia.
„Kolorowy stworek” – wykonanie stworka z rękawiczki lub skarpety wypchanej watą. Ozdabianie guzikami i elementami dekoracyjnymi.
„Obrazek z kleksów” – wykonanie kleksa z farby, posypanie go solą; dorysowywanie pojedynczych elementów kredkami, flamastrami lub farbami, rozmazywanie kleksa palcem lub wykałaczką.
„Czarno-biały świat” – Rysowanie po wzorze flamastrem na białym kartonie gotowego rysunku, wycinanie go i przyklejanie na czarnym kartonie.
Rysowanie ołówkiem i gumką. Kartkę z bloku technicznego pokrywamy przy pomocy ołówka. Następnie gumką do gumowania, gumujemy na niej dowolne wzory.
Rysowanie na papierze ściernym. Na wyciętej powierzchni papieru ściernego drobnoziarnistego, rysujemy obrazek kredkami ołówkowymi lub suchymi pastelami.
Rysowanie różnymi przedmiotami. Na kartce farbami w różnych kolorach robimy kilka kleksów. Przygotowujemy małe samochodziki-zabawki, które posiadają gumowe opony o różnych wzorach bieżników i jeździmy nimi po kleksach w dowolne strony. Im ciekawszy będzie bieżnik kół samochodu, tym lepszy będzie efekt pracy.
Rysowanie nitką. Przygotowujemy nitki różnej grubości oraz farby w kilku kolorach. Wybraną nitkę zanurzamy w farbie, unosimy ją nad kartką i energicznie puszczamy. Nitka przybiera dowolny kształt. Nakrywamy ją drugą czystą kartką. Pracę przyciskamy ciężkim przedmiotem i powoli wyciągamy nitkę. Następnie rozdzielamy kartki. Działania można powtórzyć kilka razy, zanurzając nitki o różnej grubości w farbach o dowolnych kolorach.
Rysowanie techniką frotażu. Do wykonania prac techniką frotażu wykorzystujemy przedmioty o wyraźnej fakturze: tapety, papier ścierny o różnej grubości, monety, szyby w drzwiach o wypukłych wzorach, firanki, serwetki, grube tkaniny obiciowe. Można także wykorzystać materiał przyrodniczy: korę drzew, liście, kamienie. Na wybranej powierzchni umieszczamy kartkę papieru i pocieramy ją ołówkiem lub kredką woskową.
Malowanie na podłożu z cukru lub kaszy manny. Na tackę wysypujemy cukier najlepiej gruboziarnisty (lub kaszę) i rozprowadzamy go w taki sposób, aby równomiernie pokrył całą powierzchnię. Z brystolu wycinamy szablon o określonym kształcie (np. jabłko, gruszka, serce, parasol). Szablon smarujemy dokładnie klejem i posmarowaną stroną kładziemy na powierzchni cukru. Po wyschnięciu powierzchnię pokrywamy farbami plakatowymi.
Malowanie kamieni. Kamienie o różnych wielkościach i kształtach dobrze oczyszczone, malujemy farbami plakatowymi według własnych pomysłów dzieci. Pomalowane farbami kamienie możemy utrwalić malując je bezwonnym, wodnym lakierem bezbarwnym.
Stemplowanie. Polega na odbijaniu stempli (można je wykonać samodzielnie przekrajając warzywa lub owoce pa pół) o różnych wzorach na papierze lub innym materiale.
Tworzenie kompozycji z nasion. Przygotowujemy kartki brystolu z narysowanymi dowolnymi konturami lub gotowe szablony. Pokrywamy ich powierzchnię klejem, a następnie wypełniamy ziarnami i nasionami spożywczymi.
Origami. Jest starą wschodnią sztuką tworzenia figurek z papieru. Reguły nakazują składać papier bez nacinania i klejenia.
Fotografia, Korzystając z aparatu cyfrowego uczymy się fotografować na zadany temat, na przykład: portret, moje miasto,  radość, smutek, zwierzaki itp.

 

Bogusława Wołodkiewicz, Anna Hałaburda, Justyna Karpiuk, Agnieszka Panasiuk - Kaczoch